Giảm Thất Thoát Lúa Giai Đoạn Thu Hoạch

Việc giảm thất thoát trong quá trình thu hoạch lúa là một trong những yếu tố quan trọng giúp nông dân tối ưu hóa sản lượng và lợi nhuận. Thất thoát lúa có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân như thời điểm thu hoạch không phù hợp, thời tiết bất lợi, hoặc cách bảo quản không đúng. Dưới đây là một số giải pháp hiệu quả để giảm thiểu thất thoát khi cây lúa đang trong giai đoạn thu hoạch.

1. Một Số Lưu Ý Trước Khi Thu Hoạch Lúa

Để hạn chế thất thu khi thu hoạch lúa chúng ta cần phải có cả một quá trình, ngoài kỹ thuật chăm sóc giống lúa sao cho năng suất tốt nhất thì chúng ta cũng cần một số lưu ý như sau:

1.1.Rút cạn nước trước khi thu hoạch

Trước khi thu hoạch lúa chúng ta thường rút cạn nước từ 7 đến 14 ngày. Tùy thuộc từng loại đất như sau:

• Đất phù sa hoặc đất thấp: ta rút cạn trước khi thu hoạch lúa từ 10- 14 ngày.
• Đất cát hoặc loại đất thoát nước tốt: ta rút cạn nước trước khi thu hoạch từ 5-7 ngày.

1.2.Lựa chọn giống lúa phù hợp

Để giảm thất thoát khi thu hoạch chúng ta nên chọn giống lúa có một số đặc tính như:

• Tập trung cao: tính tập trung giúp cây lúa chín đều, hạn chế tối đa hạt non cũng như hạt rụng khi thu hoạch lúa.
• Thân cứng, chống đổ tốt: gãy đổ là một trong những nguyên nhân chính gây thất thoát khi thu hoạch lúa, đặc biệt mùa mưa khi hạt thóc rất dễ nảy mầm.

Cả hai đặc tính tập trung và chống đổ tốt đều có ở các giống lúa mang thương hiệu GoldSeed, điển hình như 2 giống lúa GS55 và GS999 của chúng tôi.

Ví dụ như giống Lúa Lai F1-GS55

Đây là giống lúa ngắn ngày, có tính tập trung cao, đặc biệt chúng có thân cứng và bộ rễ phát triển, GS55 có một số đặc điểm như:

• Chiều cao trung bình: 115 cm.
• Năng suất: trung bình là 8 tấn/ha, thâm canh tốt có thể đạt 13 tấn/ha.
• Phân khúc: giống lúa hạt tròn, hợp khẩu vị bà con miền núi và là giống lúa nguyên liệu năng suất cao.
• Đặc điểm: thân cứng, bộ rễ phát triển, chống chịu sâu bệnh và rét tốt.

2. Xác định thời điểm thu hoạch phù hợp

Thời điểm thu hoạch lúa có ảnh hưởng lớn đến tỷ lệ thất thoát. Thu hoạch quá sớm hoặc quá muộn đều có thể làm giảm chất lượng và sản lượng lúa.

• Tỷ lệ chín lý tưởng để thu hoạch: Lúa nên được thu hoạch khi khoảng 80-90% số hạt trên bông lúa đã chín (hạt lúa chuyển sang màu vàng, cứng, không còn màu xanh). Ở giai đoạn này, hạt lúa đạt độ ẩm khoảng 20-25%, phù hợp để thu hoạch mà không bị rụng hạt hoặc mất chất lượng.
• Cách kiểm tra: Kiểm tra độ chín bằng cách bẻ thử một vài bông lúa. Nếu hạt lúa dễ dàng tách ra khỏi bông và có màu vàng đều, đó là thời điểm lý tưởng để thu hoạch.

Lưu ý: Tránh thu hoạch khi lúa còn quá non (dẫn đến hạt lép, năng suất thấp) hoặc quá chín (dễ bị rụng hạt khi cắt hoặc vận chuyển).

3. Đối Phó Khi Lúa Chín Gặp Mưa Gió

Thời tiết bất lợi, đặc biệt là mưa gió, có thể gây đổ ngã, rụng hạt hoặc làm lúa nảy mầm ngay trên đồng, đặc biệt ở vụ mùa cây lúa thường xuyên gặp các trận mưa lớn hoặc giông bão. Dưới đây là các biện pháp ứng phó:

• Theo dõi dự báo thời tiết: Sử dụng các ứng dụng hoặc thông tin dự báo thời tiết để lên kế hoạch thu hoạch trước khi mưa lớn xảy ra. Nếu có thể, ưu tiên thu hoạch sớm khi lúa đạt độ chín tối thiểu (khoảng 80%).
• Tăng cường gia cố đồng ruộng: Trước mùa mưa, kiểm tra và gia cố hệ thống thoát nước quanh ruộng để tránh ngập úng. Đảm bảo mực nước trong ruộng được kiểm soát để lúa không bị đổ ngã.
• Thu hoạch nhanh chóng: Nếu dự báo có mưa lớn, ưu tiên sử dụng máy gặt đập liên hợp để rút ngắn thời gian thu hoạch. Trong trường hợp không có máy, huy động nhân lực để thu hoạch thủ công nhanh chóng.
• Che phủ tạm thời: Nếu lúa đã cắt nhưng chưa kịp vận chuyển, sử dụng bạt che tạm thời để bảo vệ lúa khỏi ẩm ướt. Đảm bảo bạt được cố định chắc chắn để không bị gió thổi bay.

4. Một Số Lưu Ý Khi Thu Hoạch Lúa Giảm Thất Thoát

Trong quá trình thu hoạch lúa, kỹ năng và công nghệ cũng ảnh hưởng rất lớn đến việc thất thoát lúa khi thu hoạch như:

• Sử dụng máy móc hiện đại: Máy gặt đập liên hợp không chỉ tăng tốc độ thu hoạch mà còn giảm tỷ lệ hao hụt hạt lúa so với phương pháp thủ công. Đảm bảo máy được điều chỉnh phù hợp với điều kiện ruộng để tránh làm rơi vãi lúa.
• Đào tạo kỹ thuật thu hoạch: Đối với thu hoạch thủ công, cần hướng dẫn nông dân cách cắt lúa đúng cách (gần gốc, không làm rơi bông) và bó lúa gọn gàng để dễ vận chuyển.

5. Bảo Quản Tốt Giúp Giảm Thất Thoát Lúa

Bảo quản lúa đúng cách sau thu hoạch là yếu tố then chốt để tránh thất thoát do ẩm mốc, côn trùng hoặc chuột phá hoại.

5.1. Làm khô lúa

Sau khi thu hoạch, lúa cần được phơi khô để đạt độ ẩm khoảng 14% hoặc thấp hơn trước khi lưu trữ. Có thể phơi lúa trên sân sạch hoặc sử dụng máy sấy nếu thời tiết không thuận lợi. Tránh phơi trực tiếp trên mặt đất bẩn để tránh lẫn tạp chất.

5.2. Lưu trữ đúng cách

• Lựa chọn kho chứa khô ráo, thoáng khí, và không bị thấm nước.
• Sử dụng bao tải hoặc thùng chứa chuyên dụng để bảo quản lúa, tránh để lúa tiếp xúc trực tiếp với nền kho ẩm ướt.
• Đặt các khay hoặc tấm lót cách mặt đất khoảng 15-20 cm để tăng thông thoáng và giảm nguy cơ ẩm mốc.

5.3. Kiểm soát sâu bệnh và chuột

Sử dụng các biện pháp như bẫy chuột, thuốc xua đuổi côn trùng, hoặc bảo vệ kho bằng lưới chắn để ngăn chặn côn trùng và động vật gặm nhấm.

5.4. Kiểm tra định kỳ

Thường xuyên kiểm tra lúa trong kho để phát hiện sớm dấu hiệu ẩm mốc hoặc sâu mọt, từ đó xử lý kịp thời.

6. Kết Luận Các Biện Pháp Giảm Thất Thoát Lúa Khi Thu Hoạch

Giảm thất thoát khi thu hoạch lúa đòi hỏi sự kết hợp giữa việc chọn thời điểm thu hoạch phù hợp, ứng phó linh hoạt với thời tiết bất lợi, và áp dụng các biện pháp bảo quản đúng cách. Ngoài ra, việc sử dụng công nghệ hiện đại và quản lý đồng ruộng hiệu quả cũng góp phần giảm thiểu hao hụt. Bằng cách áp dụng các giải pháp trên, nông dân không chỉ bảo vệ được vụ mùa mà còn nâng cao hiệu quả kinh tế từ sản xuất lúa gạo.

Để tìm hiểu những giống lúa có tính tập trung cao, thân cứng khỏe mạnh giảm thất thoát và công nghệ sản xuất nông nghiệp công nghệ cao như drone nông nghiệp, thiết bị dẫn đường tự động NX510,…, xin vui lòng liên hệ: 0981.85.85.99 Chúng tôi rất vui khi nhận được yêu cầu cũng như ý kiến đóng góp từ Anh/ Chị.